Portal WikiLeaks opublikował depeszę pochodzącą z 2009 roku, kiedy ówczesny amerykański ambasador w Polsce Viktor H. Ashe miał spotkać się z prezesem Prawa i Sprawiedliwości Jarosławem Kaczyńskim. Były premier miał go wówczas zapewnić, że Polska ureguluje żydowskie roszczenia majątkowe za pośrednictwem specjalnej ustawy przyjętej przez parlament, zaś pieniądze pozyska z wyprzedaży majątku narodowego.
Depesza w tej sprawie miała dotrzeć do amerykańskiej administracji w poniedziałek 12 stycznia 2009 roku, natomiast samo spotkanie odbyło się trzy dni wcześniej. W jego trakcie amerykański dyplomata miał poruszyć wraz z polskim politykiem szereg zagadnień, zaś najważniejszym z nich miała być kwestia żydowskich roszczeń majątkowych wysuwanych wobec Polski głównie przez organizacje lobbystyczne działające w Stanach Zjednoczonych.
„Kaczyński powiedział, że jest pewien, iż Sejm przyjmie ustawodawstwo w sprawie odszkodowań/rekompensat za konfiskaty z czasów II wojny światowej i komunistycznych w ciągu następnych dwóch lub trzech lat” – informował Ashe, który dodatkowo pisał, że Kaczyński miał mówić o już podjętej w tej sprawie decyzji. Prezes PiS uzależniał jednocześnie odpowiedni moment na przeforsowanie nowego prawa od cen akcji giełdowych. Ich nieodpowiedni poziom mógł bowiem spowodować, że na spłatę roszczeń nie wystarczą dochody z prywatyzacji majątku narodowego.
„Kaczyński głośno zastanawiał się, czy 20 proc. rekompensata przewidziana w obecnej legislacji zostałaby uznana za <<satysfakcjonującą odpowiedź>>. Zaznaczył, że jako premier słyszał szeroką gamę stanowisk ze strony zaangażowanych środowisk żydowskich. Kaczyński powiedział, że byłoby lepiej osiągnąć porozumienie z organizacjami żydowskimi przed przyjęciem ustawy, ale przyznał, że takie podejście może zająć 2-3 lata” – pisał dalej amerykański ambasador.
Ciekawy wydaje się też wątek realizacji roszczeń przez ówczesną władzę Platformy Obywatelskiej. Prezydent Bronisław Komorowski miał bowiem zapewniać Ashe, iż ówczesny premier Donald Tusk musi w tej sprawie zdyscyplinować „niepokornych ministrów”, którzy nie chcą dołożyć się do rekompensat poprzez sprzedaż polskich lasów i nieruchomości. Sam Tusk chciał przyjąć ustawę jak najszybciej i wypłacać pieniądze Żydom przez blisko 10 lat.
Na podstawie: wikileaks.org.