Relacja z wyjazdu do Lwowa i na Wołyń

Na przełomie czerwca i lipca bieżącego roku kilku aktywistów AN z Radomia odwiedziło Ukrainę, a w niej Lwów i Wołyń. Myślą przewodnią wycieczki, zorganizowanej przez radomski oddział Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich, było odwiedzenie miejsc związanych z męczeństwem i walkami Polaków z oddziałami UPA.

Wśród uczestników wyjazdu znalazły się osoby, zaawansowane już wiekiem, które w swych dziecięcych latach były świadkami mordów na Wołyniu. Relacje z pierwszej ręki od ludzi, którzy bezpośrednio uczestniczyli w tych wydarzeniach robią ogromne wrażenie. Wszyscy uczestnicy byli głęboko wstrząśnięci opisywanymi okrucieństwami.

Swą wycieczkę rozpoczęliśmy w Radomiu, po krótkim postoju i zwiedzaniu Zamościa sprawnie przekraczamy granicę w Hrebennym. Pierwszy postój po ukraińskiej stronie to Żółkiew, gdzie w zabytkowym pałacu zastajemy biuro partii Swoboda, a nad nim czerwono-czarną flagę UPA. Po krótkim zwiedzeniu miasteczka udajemy się do miejscowego księdza, gdzie zostawiamy dary przywiezione dla mieszkających tu Polaków.

Następnie udajemy się do Lwowa, to piękne miasto wita nas doskonałą pogodą i wieloma wspaniałymi zabytkami. Mieszkańcy miasta odnoszą się do nas przyjaźnie, są pomocni, w samym Lwowie nie spotkaliśmy się z oznakami niechęci czy nienawiści. Odwiedzamy Cmentarz Łyczakowski, gdzie leży wielu zasłużonych dla Ojczyzny Polaków, jak choćby Maria Konopnicka, udajemy się również na będący częścią Cmentarza Łyczakowskiego Cmentarz Orląt Lwowskich, gdzie składamy wieńce i zapalamy znicze. W drodze powrotnej mijamy wchodzące właśnie na Cmentarz Obrońców Lwowa oddziały Strzeleckie z całej Polski. Wyraźnie widać, że cmentarz ten jest bardzo często odwiedzany przez rodaków. Będąc we Lwowie dotarliśmy również do nieco zapomnianego Cmentarza Janowskiego, tu zastają nas ogromne chwasty porastające groby naszych żołnierzy z 1920 roku, jednak chwila pracy wystarczyła, by przywrócić im schludny wygląd.

Po opuszczeniu Lwowa udajemy się do Zadwórza, gdzie oddajemy hołd żołnierzom poległbym tu podczas wojny polsko-bolszewickiej w 1920 roku. W Łopatyniu na miejscowym cmentarzu odwiedzamy grób generała Dwernickiego, a także pomnik poległych w 1920 roku.

Docieramy do Łucka, stolicy obwodu wołyńskiego. Tu jesteśmy ostrzeżeni przez organizatora wycieczki, że musimy się liczyć z antypolskim nastawieniem. Zwiedzamy zabytki Łucka i Dubna, kierujemy się do Przebraży i Ksielina, miejsc będących symbolem zbrodni ukraińskich szowinistów i obrony Polaków, odwiedzamy cmentarze i kościoły. Niestety, podróżując po Wołyniu spotkaliśmy się z gestami i słowami, które jednoznacznie można interpretować jako niechęć do narodu polskiego. Jednak należy też zauważyć, że zdecydowana większość mieszkańców ma stosunek przyjazny bądź neutralny do Polaków.

W Łucku zostaliśmy obdarowani wydaniem dwujęzycznego „Monitora Wołyńskiego”, gdzie już na pierwszej stronie rzucał się w oczy obszerny artykuł na temat zbrodni UPA. Autor opisuje problemu należytego upamiętnienia zabitych i pewnego braku zrozumienia ze strony ukraińskiej wynikłego z niewiedzy, a także z fałszowania historii przez ukraińskich i radzieckich historyków.

Na Ukrainie rzuca się w oczy bieda obszarów wiejskich. O ile Lwów czy Łuck wiele nie odstają od standardów, do których przywykliśmy, to gdy zapuszczaliśmy się na głęboką prowincję uderzało w oczy ubóstwo. Jednak skromne chaty miejscowej ludności i całe gospodarstwa były zazwyczaj schludne, a ich ogrody pełne kwiatów i warzyw. Nasza przewodniczka wspomniała także o stosunkach gospodarczych panujących na Ukrainie, gdzie zdegenerowany w najwyższym stopniu kapitalizm i oligarchia korumpują władzę i uciskają ludność.

Każdemu należy polecić tego typu wycieczkę. Prócz odwiedzenia Lwowa, innych miast, możliwości obejrzenia wspaniałych zabytków polskości, muzeów, mamy możliwość poznania z bliska narodu, z którym dzieliliśmy przez wiele wieków wspólną historię.

tekst i zdjęcia: K.