Polska jest krajem etnicznie słowiańskim. Przyjmując w 966r. chrzest w rycie rzymsko-katolickim wyparła się własnych korzeni, kultury i religii przodków uzależniając się jednocześnie od łacińskiego Zachodu. Jednak wiele tradycji i zwyczajów dawnych Słowian przetrwało w schrystianizowanej formie jako polski folklor.

Badając te tradycje ludowe pochodzące z wielu polskich regionów naukowcy z różnych dziedzin m.in. historycy, antropolodzy, religioznawcy i językoznawcy usiłowali zdobywać wiedzę o rdzennej religii Słowian. Rezultatem ich prac jest bardzo rzetelna i ciekawa książka „Mitologia słowiańska” autorstwa Jakuba Bobrowskiego i Mateusza Wrony z ilustracjami Magdaleny Boffito wydana przez Wydawnictwo „BOSZ”. Każdemu, kto interesuje się Słowiańszczyzną warto polecić tę właśnie pozycję.

Jest to zbiór fabularyzowanych opowiadań opartych ściśle na mitologii słowiańskiej. Wszystkie opowiadania są stworzone przez autorów, gdyż nie zachowały się żadne autentyczne mity słowiańskie. Jednak imiona bogów, bogiń i biesów oraz ich atrybuty, wygląd i sposób działania są zgodne z tym, co współcześni naukowcy wiedzą na temat rdzennych wierzeń słowiańskich. Oryginalnego klimatu dawnej Słowiańszczyzny dodaje też archaiczny i miejscami gwarowy język opowiadań.

Książka podzielona jest na trzy główne części. Pierwsza z nich opowiada o stworzeniu świata przez głównego boga Peruna i powstałego z jego odbicia Welesa. Opisano w niej powstanie Ziemi, roślin i zwierząt, poszczególnych bóstw oraz ludzi. Ukazano podział na niebiański świat Peruna i podziemny świat Welesa. Pomiędzy nimi znajdowała się Ziemia zamieszkała przez ludzi. Taki właśnie podział na świetliste bóstwa niebiańskie i ciemne bóstwa podziemne pojawia się we wszystkich mitologiach świata.

Akcja opowiadań z drugiej części toczy się już na Ziemi zamieszkałej przez ludzi. Autorzy opisują w niej różnego rodzaju biesy czyli stwory boskie żyjące w świecie ludzkim. Mogły one być przyjaźnie lub wrogo ustosunkowane do ludzi. Autorzy przedstawili sylwetki biesów ziemskich (skrzaty domowe, południca, wąpierz, wiedźma i strzyga), wodnych (wodnik i boginki), powietrznych (płanetnik i wiły) i leśnych (Leszy, mamuny i wilkołak).

Trzecia część książki to epopeje o wielkich bohaterach. Autorzy opisują w nich postacie junaków. W religii Słowian junak to śmiertelny człowiek posiadający boskie moce, odpowiednik herosa z mitologii greckiej. Przybliżono tu historie rudowłosego Samona, frankijskiego kupca, który porzucił chrześcijaństwo, przyjął etniczne wierzenia słowiańskie i stał się jednym z najważniejszych władców Słowian oraz Niklota (właść. Niekłota), wodza plemienia Obodrzytów, który najdłużej stawiał opór niemieckim krzyżowcom niosącym chrześcijaństwo.

„Mitologia słowiańska” jest napisana w sposób przystępny dla czytelnika i w znaczny sposób poszerza jego wiedzę na temat dawnych wierzeń słowiańskich. Z pewnością warto polecić ją każdemu, kto pragnie poznać tradycję swoich przodków.

Jakub Ignaczak